(Hoog)begaafde leerlingen komen niet altijd tot buitengewone prestaties. Naast sociaal- en/of emotionele problemen en verveling zijn ook faalangst, ontwikkelings- en leerproblemen factoren die de prestaties van (hoog)begaafde leerlingen kunnen beïnvloeden. Het is voor de leerkracht zeker niet makkelijk om deze eigenschappen te signaleren en hierop in te spelen. Een Cito-toets wordt soms ingezet om onderpresteren te signaleren. Maar juist hoogbegaafde kinderen hebben vaak problemen met de vraagstelling van Cito met als gevolg dat de resultaten lager zijn dan men zou verwachten.
(Hoog)begaafde kinderen die onvoldoende worden uitgedaagd op hun talenten kunnen gedrag laten zien dat helaas erg vaak leidt tot verkeerde diagnoses. Met alle gevolgen van dien.
Misdiagnose
Om ‘misdiagnose’ te voorkomen blijft een goede analyse onmisbaar. Veel (hoog)begaafde kinderen krijgen namelijk vaak ten onrechte het stempeltje ‘ADHD’, ‘Syndroom van Asperger’ of ‘depressief’ opgeplakt. In de wereld van psychologen is er helaas nog maar weinig bekend over (hoog)begaafdheid en de bijbehorende typische kenmerken.
Anderzijds kunnen (hoog)begaafden hun problemen ook op slimme wijze maskeren, waardoor niet ontdekt wordt dat het kind naast heel slim ook dyslectisch is of een ander probleem heeft (twice-exceptional). Daardoor krijgen zij niet de juiste hulp, missen ouders erkenning en presteren hoogbegaafden gedurende langere tijd onder hun niveau.
Op overzichtelijke en zeer kundige wijze zetten de schrijvers van ‘Misdiagnose van hoogbegaafden’ op een rijtje wat de overeenkomsten maar ook de onderscheidende verschillen zijn tussen hoogbegaafdheid en de verschillende stoornissen. Aan de orde komen woedediagnoses, AD(H)D, angst- en dwangstoornissen, stemmingsstoornissen, leerbelemmeringen, slaapstoornissen, allergieën en relationele problemen. De theorie wordt gekoppeld aan eerder onderzoek en aan nieuwe bevindingen die vaak verrassend zijn. Zo blijkt uit recent onderzoek bijvoorbeeld dat allergieën en astma veel vaker voorkomen onder hoogbegaafde kinderen, met name onder hen die muzikaal getalenteerd zijn en hen die beschikken over een zeer goed visueel-ruimtelijk inzicht.
Kijktip
- College van Professor James T. Webb over de karakteristieke eigenschappen van Hoogbegaafde kinderen: kijk en leer
Lees meer over twice exceptional en misdiagnose
Het boek Misdiagnose van hoogbegaafden – handreiking voor passende hulp gaat uitgebreid in op deze kwestie.
Op deze website kun je meer lezen over:
- Hoogbegaafdheid en Stoornissen in het autistisch spectrum
- Hoogbegaafdheid en AD(H)D
- Faalangst en onderpresteren
- ‘Cool blijven zonder te bevriezen’: omgaan met perfectionisme en faalangst
- Mindset: vaststaande overtuiging
- Hoogsensitiviteit
- Hoogbegaafdheid en dyslexie
Smart-EASE helpt
Ben je ouder en twijfel je of je kind (hoog)begaafd is? Vraag je je af of de talenten van je kind wel voldoende worden gezien en uitgedaagd? Zit je kind niet lekker in zijn vel? Laat je kind thuis heel ander gedrag zien dan op school? Gaat je kind met tegenzin naar school? Heb je vragen over de opvoeding of een geschikte school? Vind je lastig om de leerkracht duidelijk te maken wat je kind nodig heeft? Heb je behoefte om ervaringen te delen met andere ouders van (hoog)begaafde kinderen? Ik help je graag!
Ben je professional en laat je leerling niet de prestaties zien die je bij hem/haar zou mogen verwachten? Twijfel je of het onderwijsaanbod passend is? Ben je op zoek naar betaalbaar materiaal dat ook nog praktisch inzetbaar is? Vraag je je af hoe het komt dat je leerling zich verzet tegen uitdaging? Is de leerling moeilijk te motiveren? Of twijfel je of deze leerling wel (hoog)begaafd is? Vraagt de leerling erg veel tijd en weet je niet waar je de tijd vandaan moet halen? Vind je lastig om op één lijn met de ouders te komen? Of heb je andere vragen? Ik help je graag!