Alle leerlingen, jong en oud, zitten weer thuis in verband met het Coronavirus. Voor veel kinderen en hun ouders is dat even flink schakelen. Het is voor iedereen een onzekere en spannende tijd. Je probeert als ouders zoveel mogelijk veiligheid te creëren. Je bent gewend aan vaste patronen en die worden nu doorbroken. Je bent echt even je houvast kwijt.
Gevoelige kinderen voelen dit feilloos aan. Een aantal van hen zal humeurig worden. En dit heeft misschien wel weer een wisselwerking op jouw humeur. Je hebt ten eerste de zorg om de gezondheid van je gezin en daarnaast moet je ook nog het puzzeltje leggen hoe je je eigen werk in gaat richten. Het laatste waar je dan behoefte aan hebt is prikkelbare kinderen. Herkenbaar?
Hoe zorg je er nou voor dat je niet de hele dag geclaimd wordt en zelf nergens meer aan toe komt? Hoe hou je het voor iedereen aangenaam? Hoe keer je deze situatie om naar een situatie die zorgt voor verbinding en kansen? Ik heb zes tips voor je op een rijtje gezet met tips van de familie ten Dam: een jong gezin met drie hoogbegaafde kinderen in de leeftijd van 4, 7 en 9 jaar.
Uit het oogpunt van privacy zijn de namen in dit blog fictief.
1. Gebruik een planbord
Met een planbord maak je inzichtelijk wat er die dag gaat gebeuren. Zo schep je heldere verwachtingen en voorkom je dat je kinderen om de haverklap vragen:”Wat moet ik nu doen of wanneer gaan we een spelletje doen?” of: “Wanneer gaan we iets leuks doen?”
Hang het planbord op ooghoogte van de kinderen op. Plan de activiteiten rondom deze 3 pijlers: ontbijt, lunch en avondeten. Geef dit in duidelijke kleuren aan.
Je kunt zoals je in onderstaande afbeelding ziet zelf een planbord maken.
Er zijn natuurlijk ook talrijke planborden te koop. Mocht je kind nog niet kunnen lezen dan zijn er ook diverse pictogrammen verkrijgbaar.
Tip: Pieter ten Dam, de vader van Tom, Dirk en Lotte, vertelde dat het zijn kinderen enorm goed hielp om aan de activiteiten tijden te koppelen. Dit zorgt voor extra duidelijkheid maar ook dat zijn kinderen elkaar stimuleren en leren doorzetten tot aan de afgesproken tijd. Zo riep zijn oudste zoon vanochtend: “Jongens we moeten tot half twaalf doorwerken, dus ik wil door.”
Hoe mooi is dat!! Goed voorbeeld doet goed volgen.
2. Maak een tweedeling
Verdeel de dag in tweeën: plan bijvoorbeeld in de ochtend taken die betrekking hebben op lezen, spelling/taal en rekenen. Ik ga er vanuit dat de de meeste scholen taken inmiddels online hebben gezet. En anders is dit een kans om samen te onderzoeken welke leerstof het beste aansluit bij het vaardigheidsniveau van je kind. Wees niet te bang: kies eens een reken- of een taalles van een jaargroep hoger. Je ontdekt vanzelf de grens van je kunnen. Hoe je het wendt of keert: je hoogbegaafde kind kan nu eindelijk zijn eigen leertempo volgen want het hoeft immers niet te wachten op de rest van de klas.
Tip: In het gezin ten Dam, leest Tom de andere kinderen aan het begin van de ochtend voor. Zo snijdt het mes aan twee kanten.
Tip: Ouders, bewaak wel goed wat de leerstrategie van je kind is. Stel je kind kiest een taak van een jaargroep hoger, dan is het wel belangrijk om te informeren hoe het kind aan het antwoord gekomen is. Voorkom dat het een strategie gaat automatiseren die veel te gecompliceerd is.
Tip: Het geven van een goede instructie is vakwerk. Logisch dat je niet altijd precies weet hoe je iets aan je kind moet uitleggen. Wel belangrijk dat je het op de juiste manier doet. Op wijzer over de basisschool vind je hele handige instructievideo’s en werkbladen. Oudere kinderen kun je zelf wegwijs maken op deze site. Zo houd je aandacht en tijd over voor je eigen werk of voor het begeleiden van de jongste kinderen.
Plan in de middag activiteiten een project dat spreekt tot de verbeelding. Op Pinterest en Yurls vind je legio ideeën. Eduforce heeft een hele mooie uitdaging van online gezet. Zelfs het Wereld Natuur Fonds denkt aan de nieuwsgierige kinderen.
En anders is dit juist hét moment waarop hoogbegaafde kinderen de ruimte kunnen nemen om hun eigen creativiteit aan te boren. Kies een onderwerp/vraag waarbij ieder op zijn eigen niveau aan de slag kan. Zorg wel voor kaders want ervaring leert dat sommige kinderen blijven hangen in het verzamelen van ideeën en vervolgens niet meer tot uitvoeren komen.
De kinderen hebben dan ook helder wanneer ze je niet moeten storen. Hierdoor leren ze ook omgaan met uitgestelde aandacht.
Tip: Op Klokhuis.nl kan je kind iedere dag om 14:00 uur een Masterclass volgen.
3. Laat je kind meedenken
Veel hoogbegaafde kinderen hebben er een ontzettende hekel aan als dingen voor hen worden bepaald. Voor je het weet verzand je dan in een discussie. Om dit voorkomen kan het helpen om hen mee te laten denken in hoe de dag eruit gaat zien. Maar ook hier geldt: de fantasie van je kind kan er soms voor zorgen dat het blijft bij ideeën of bij plannen die niet uitvoerbaar zijn. Geef daarom wel een helder kader. Het kan al helpen door twee opties voor te stellen. Het feit dat ze een stem hebben in het dagprogramma is vaak al voldoende.
4. Combineer het aangename met het nuttige
Natuurlijk moet er elke dag gegeten worden. Hoe leuk is het dan om in het ochtend- of het middagprogramma samen de lunch of het avondeten voor te bereiden? Laat je kind zelf een recept opzoeken. Spreek van te voren een budget af. Laat hen zelf een boodschappenlijst maken.
De allerjongsten kunnen helpen bij het feestelijk dekken van de tafel of bij kleine klusjes als het samen wassen en snijden van de groente. Verdeel eventueel de rollen: het ene kind is de ober en het andere de kok. Laat hen vervolgens zo zelfstandig mogelijk de taak uitvoeren. Zo ontwikkel je spelenderwijs de zelfsturing en de executieve functies.
5. Maak een lijst met pauze-activiteiten
Laat elk kind een lijstje maken met activiteiten voor de pauze. Bijvoorbeeld: maak een boswandeling, speel een spel of maak een dansje. Op youtube vind je legio energizers.
Deze activiteit kun je dan zichtbaar maken met een foto of tekening die je hen zelf met magneten op het planbord laat bevestigen.
Tip: Wist je trouwens dat het spelen van een spel niet alleen heel erg leuk is maar ook leerzaam. Je leest het hier.
6. Combineer zakelijke overleggen met schermtijd
Jij zult als ouder van tijd tot tijd op afstand contactmomenten hebben met je klanten of je collega’s. Dat zijn van die momenten waarop je echt even de focus nodig hebt en niet gestoord wilt worden. Plan deze op een vaste tijd en koppel daar dan bijvoorbeeld de schermtijd aan. Maak heel duidelijk inzichtelijk tot hoe lang je moet bellen of Skypen en wat je dan van hen verwacht. Stel hierin uiteraard voor jezelf ook grenzen. Vrijwel in elk gezin is er een afspraak over de schermtijd. Zorg dat je met je belafspraken binnen de schermtijd blijft.
Zet gedurende de schermtijd een gezonde snack klaar staat. Dit voorkomt dat je tussendoor gestoord wordt.
Ik hoop dat deze tips je helpen in deze onzekere tijd. Mocht jij een onmisbare tip hebben voor andere ouders, laat dit dan achter in de reacties.
Blijf kalm en zorg goed voor elkaar!
