De zomervakantie ligt alweer een paar weken achter ons. Iedereen is weer volop in de running. Maar of bij iedereen het brein ook alweer klaar is voor dit werk- en schoolritme, is nog maar de vraag. Ik krijg namelijk in deze tijd van het jaar regelmatig meldingen van ouders dat hun kind maar niet op stoom komt en zo somber is. Ze lijken last te hebben van een herfstdip. En eigenlijk is dat niet zo gek:
- de dagen worden immers korter: het zonnetje prikt niet meer om half zeven door de gordijnen om ons wakker te maken. En ‘s avonds gaat het steeds eerder schemeren,
- de werkdruk is weer hoger: zowel tijdens als na school moet weer een heleboel worden gedaan en daardoor is er minder ruimte voor creativiteit en spelen,
- we zitten weer veel meer uren op de stoel.
Sommige kinderen hebben hier zoveel last van dat ze er somber van worden. Yaël , een hoogsensitieve pientere jongen van negen jaar, herkent dit ook. Lees hier hoe we de herfstdip van Yaël konden doorbreken:
Uit de praktijk: Yaël
Als Yaël (9) met zijn moeder de praktijk binnenwandelt zie ik aan zijn witte koppie en dromerige ogen, dat hij niet helemaal goed in zijn vel zit. Normaal gesproken barst hij van de nieuwsgierigheid en is hij altijd in voor een grapje. Nu zegt hij nauwelijks iets en schuift hij langzaam op zijn stoel
‘Ik voel me somber’
Ik benoem wat ik zie en Yaël bevestigt wat ik zeg: “Ja, ik voel me zo somber. Ik weet niet wat het is.”
Marit, de moeder van Yaël, kijkt me betekenisvol en bezorgd aan.
Voordat we samen gaan onderzoeken wat de reden is van zijn somberheid, stel ik voor om eerst even een spelletje te doen. Om zijn breinmotor weer aan het draaien te krijgen, pak ik het reactiespelletje Dobble. Yaël veert onmiddellijk op als ik het spel op tafel leg. “Oh, die is leuk. Dat spel hebben we in de vakantie ook gedaan.”
Weer kleur op de wangen
Nadat we het spelletje hebben gedaan, zie ik weer kleur op de wangen. Yaël kijkt ook weer wat anders uit zijn ogen. Als ik Yaël hierop attent maak, herkent hij het zelf ook. Dit is een mooi moment om met hem te onderzoeken waardoor hij zich juist in de afgelopen weken zo somber voelt.
Te hoge eisen en piekeren
We maken samen de balans op. In eerste instantie klaagt Yaël dat hij weer zoveel moet. Marit, de moeder van Yaël, stelt hem vervolgens terecht de vraag: “Van wie moet jij zoveel, Yaël? Van mij in ieder geval niet. Ik heb de afgelopen week juist geprobeerd om de overgang van vakantie naar school soepel te laten verlopen.”
Al snel wordt duidelijk dat Yaël vanaf de eerste dag op school de lat hoog legt voor zichzelf. Dit rupsje-nooit-genoeg wil alles meemaken, het moet perfect en het woordje ‘nee’ komt niet voor in zijn vocabulair. En als hij thuiskomt duikt hij direct achter het scherm. En dat terwijl voldoende frisse lucht en beweging zo ontzettend belangrijk voor hem is.
Zijn moeder vervolgt: “Tja en als het dan tijd is om naar bed te gaan, gaat de piekerfabriek aan. Yaël maakt zich overal zorgen om. Gevolg is dat hij veel te laat inslaapt en de volgende dag moe naar school gaat.”
Even bijsturen
Ik leg Yaël uit dat zijn brein en lichaam zes weken lang in de vakantiemodus hebben gestaan en dat hij weer moet wennen aan het nieuwe ritme.
Als ik de woorden van hem en zijn moeder mag geloven heeft Yaël aan het begin van het schooljaar ‘het gaspedaal’ flink ingedrukt. Nu merkt hij dat hij volledig tot stilstand komt. Hoog tijd om een beetje bij te sturen.
Samen met Yaël onderzoek ik waar zijn hart weer sneller van gaat kloppen. En met deze tips gaat hij naar huis. Misschien heb jij hier ook iets aan:
7 tips om in balans te blijven
- Zorg voor een balans tussen inspanning en ontspanning: Yaël werkt met een weektaak. Deze had hij helemaal vol gepland met cognitieve taken. Samen met zijn juf plant hij nu na een denktaak een doetaak in. Bovendien neemt hij zich voor om na een denktaak even naar het toilet te wandelen of zorgt de juf dat hij even iets kan doen waarvoor hij een eindje moet lopen.
- Na schooltijd eerst naar buiten: slecht weer of niet, snuif de herfstlucht lekker naar binnen. De natuur biedt een schat aan mooi dingen: kastanjes, eikels, gekleurde bladeren. Prikkel je zintuigen.
- Beperk schermtijd: het kan best lekker zijn om even te gamen of een filmpje te kijken. Maar beperk de tijd. Yaël heeft afgesproken om 2 Youtubefilmpjes te kijken. Voor hem is dit de max.
- Ga iets doen met je handen: het hoofd heeft de hele dag gewerkt*. Dus hup uit het hoofd en aan de slag met je handen. Houd je van knutselen, verven of kleien? Op Pinterest kun je talrijke ideeën vinden. Misschien is bouwen meer iets voor jou? Hier vind je suggesties. Of speel een reactiespel. Gegarandeerd een succes.
Yaël houdt erg van koken. Hij heeft met zijn moeder afgesproken om voortaan samen met haar het menu samen te stellen en een aandeel te leveren aan de uitvoering van het recept. - Dans jezelf vrolijk: een muziekje even lekker keihard aan en daar op losgaan, zorgt ervoor dat er veel endorfinen (gelukshormonen) vrijkomen.
- Ben je net als Yaël niet zo van het dansen maar wel van het bewegen? Maak dan een klein gymparcours. Ook hiervoor staan op Pinterest legio ideeën. Of geef jezelf op bij een sportclub.
- En zoals gezegd: de dagen worden korter. Creëer zelf licht. Doe de lampen op tijd aan. Steek wat extra kaarsen aan. Is nog gezellig ook. En sommige mensen hebben heel veel baat bij een speciale lichtwekker die de zonsopkomst nabootst: Lumie Sunrise Alarm Wake-up
Structuur is de sleutel tot succes. De ‘dromers en dieseltjes’ onder ons zijn zonder structuur namelijk snel geneigd om weer stil te vallen. Zorg voor een vaste volgorde in de activiteiten en voldoende afwisseling in de activiteiten. Het kan zijn dat je een keer geen inspiratie hebt. Doe op zo’n dag een beroep op een ideeënbus. Leuk om die nu al samen te maken. Welke tip heb jij voor de ideeënbus?
*voor sommige hoogbegaafde kinderen kan de somberheid ook voortkomen uit een brein dat de hele dag ‘uit’ heeft gestaan door te weinig uitdaging. Dan is het hoog tijd om te kijken wat het kind nodig heeft zodat het brein weer geactiveerd wordt.
Uit het oogpunt van privacy zijn de namen in dit blog gefingeerd.
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer