Ik krijg regelmatig de vraag van ouders, leerkrachten en andere professionals of ik een boek aan kan raden over hoogbegaafdheid. Ik heb er inmiddels heel wat gelezen. Veel daarvan zijn gericht op ouders van hoogbegaafde kinderen, maar er zijn ook boeken die hoogbegaafdheid bekijken vanuit het perspectief van leerkrachten en andere professionele begeleiders. Ik heb voor jou een selectie gemaakt van de boeken die ik je echt kan aanraden:
Kei in hoogbegaafdheid
De ondertitel ‘Het praktijkboek voor de leerkracht‘ geeft het al aan: dit boek bevat veel praktische tips voor leerkrachten en mag eigenlijk op geen enkele school ontbreken.
Omgaan met hoogbegaafdheid op school
In Omgaan met hoogbegaafdheid op school benadrukt Renata Hamsikova onder andere dat de ene hoogbegaafde de andere niet is. Het opstarten van een plusklas is dan ook geen ‘one size, fits all’-oplossing waarmee alle hoogbegaafde kinderen in een school in één klap geholpen zijn.
De 7 uitdagingen
In dit boek beschrijft Tijl Koenderink de 7 uitdagingen in het onderwijs aan cognitief getalenteerde kinderen. De 7 uitdagingen is een praktisch handboek voor leerkrachten in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs.
Misdiagnose van hoogbegaafden
Helaas krijgen hoogbegaafde kinderen nog vaak ten onrechte een ‘etiketje’ opgeplakt, omdat hun gedrag verkeerd wordt geïnterpreteerd. Hoe voorkom je als leerkracht of hulpverlener dat je deze fout maakt? Misdiagnose van hoogbegaafden biedt handreikingen voor passende hulp.
Handboek hoogbegaafdheid
Het Handboek hoogbegaafdheid is bedoeld voor iedereen die werkzaam is in het onderwijs en vanuit professioneel oogpunt meer over hoogbegaafdheid wil weten. Het is geschreven door elf deskundigen op het gebied van hoogbegaafdheid en biedt een overzicht van de ontwikkelingen en visies op dit gebied.
Hulpwaaier hoogbegaafdheid
Deze Hulpwaaier hoogbegaafdheid bevat tips en adviezen over (onder andere) de consequenties van hoogbegaafdheid in het algemeen en specifiek voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs.
Zicht op hoogbegaafdheid
Hoe combineer je een passend aanbod voor hoogbegaafde leerlingen met overvolle klassen, beperkt budget, ziekteverzuim en personeelsgebrek? Dit boek wil voorkomen dat leerkrachten zich overvraagd en soms ook onmachtig voelen en daardoor op gespannen voet komen te staan met ouders die willen dat hun kind geholpen wordt.
Werken met hoogbegaafde leerlingen
Het boek bevat verdiepende informatie, gebaseerd op wetenschappelijke inzichten. Deze inzichten zijn vertaald naar praktische handvatten en tips voor het werken met deze leerlingen in de klas. Aan de hand van casussen uit de praktijk worden diverse relevante thema’s behandeld, zoals motivatie, metacognitie en hooggevoeligheid. Rode draad in het boek is de vraag: Wat zou jíj als leerkracht basisonderwijs kunnen doen om deze begaafde leerlingen op een goede manier te ondersteunen?
De kleine Hoogbegaafdheid voor Dummies
Janet van Horssen-Sollie is levenslooppsycholoog en doet wetenschappelijk onderzoek naar de levensloop van hoogbegaafden. In dit boek neemt ze je mee in de meest recente wetenschappelijke kennis over de levensloop van hoogbegaafden. Je leert bijvoorbeeld op welke leeftijd je hoogbegaafdheid voor het eerst kunt herkennen, wat hoogbegaafde kinderen en volwassenen nodig hebben en hoe ze tot bloei kunnen komen.
Misdiagnose en dubbeldiagnose bij hoogbegaafdheid
Te veel hoogbegaafde kinderen krijgen onjuiste diagnoses, onnodige medicatie of een niet passende behandeling.
Dit meervoudig bekroonde handboek helpt zorgprofessionals en ouders te verhelderen of het vaak eigenzinnige gedrag ten dele voortkomt uit een bepaalde stoornis. Hierbij worden adviezen gegeven voor toepassing van deze kennis in de praktijk. Deze tweede editie is geheel herzien, aansluitend bij zowel de DSM-5 als de ICD-10, en is uitgebreid met hoofstukken over verslaving, auto-immuunproblemen en leerstoornissen. Belangrijke onderwerpen zijn hierbij:
• Diagnoses die vaak bij hoogbegaafde kinderen en volwassenen worden gesteld.
• Typerende eigenschappen van hoogbegaafde kinderen en volwassenen.
• Kenmerken van gangbare misdiagnoses.
• Dubbel bijzonder zijn, bijvoorbeeld met hoogbegaafdheid én leermoeilijkheden.
• Richtlijnen om misdiagnostiek te voorkomen.
• Problemen in de ouder-kindrelatie.
• Problematiek bij hoogbegaafde volwassenen.
• Het selecteren van een begeleider of zorgprofessional.
Deze druk is een vertaling van de nieuwste Amerikaanse druk en de vertalers zijn Nederlandse experts die de informatie hebben omgezet naar de Nederlandse situatie.
TIB-tools – aan de slag met slimme kleuters
Onderwijs afstemmen door te kijken naar kinderen is het uitgangspunt van deze nieuwe TIBtool. Daarom begint expert Eleonoor van Gerven met het verkennen van
het begrip ‘begaafdheid bij kleuters’ en kenmerkende leer- en persoonlijkheidseigenschappen van begaafde leerlingen.
Het accent ligt niet op toetsen en diagnosticeren, maar praktijkgericht aansluiten op wat de slimme kleuter in jouw groep nodig heeft. Verder vind je in dit boek concrete tips hoe jij je collega’s kunt helpen om voor de slimme kleuters hun leerstofaanbod te verrijken. Er is aandacht voor het verrijken van lessen door in te zetten op het creatief en kritisch denken.
Pakkend onderwijs voor begaafde leerlingen – Hoe dan?
Vanuit het perspectief dat alle leerlingen recht hebben op een ononderbroken ontwikkeling bekeken Anouke Bakx, Eleonoor van Gerven en Annemieke Weterings welke thema’s voor schoolleiders, schoolbesturen, samenwerkingsverbanden en uiteraard specialisten begaafdheidsonderwijs van belang zijn om binnen hun eigen team bespreekbaar te maken. Deze thema’s zijn: visies op begaafdheid, effectieve ondersteuningsstructuur voor leerlingen én leraren, grenze(n)loos onderwijzen, goed leraarschap, als leren andere ondersteuning vereist, en pakkende professionalisering. In elk hoofdstuk komen onderwijsprofessionals aan het woord die ieder vanuit hun eigen perspectief en hun eigen organisatie bespreken hoe zij onderwijs aan begaafde leerlingen in de praktijk handen en voeten geven. De auteurs zetten in op het belang van visie-ontwikkeling en positiebepaling, om aan de hand daarvan keuzes te kunnen maken die bijdragen aan de ontwikkelingskansen van begaafde leerlingen én die leiden tot rijker onderwijs voor alle leerlingen in de school.
Intens, authentiek en vrij
het boek ‘Intens, authentiek en vrij’ is een zeer compleet handboek; een soort naslagwerk. Het is geschreven voor zowel beginners als voor mensen die al over enige basiskennis beschikken. Het is een boek dat je waarschijnlijk vaker dan één keer uit de kast zult pakken. In elke fase van het leven van een hoogbegaafd kind zul je immers als ouder of professional merken dat je tegen nieuwe uitdagingen aanloopt. En dan heb je aan dit boek een hele goede steun; het helpt je om je waarnemingen en gedachtes onder de loep te nemen, te begrijpen en aan te scherpen. Het is precies zoals de auteur in haar inleiding aangeeft: het is geen boek met hapklare oplossingen maar het zet aan tot nadenken en kritisch te kijken naar je vaststaande overtuigingen. Het leert je dat het belangrijk is om het hoogbegaafde kind te zien in zijn eigenheid en het door middel van maatwerk ruimte te geven om zich in vrijheid te ontwikkelen.
Handboek gedrag op school
Dit boek is deel 2 uit een reeks van 3 delen. In dit boek komen meerdere onderwerpen aan bod zoals: ASS DCD Angst- en stemmingsstoornissen Faalangst NLD Tourette maar dus ook (Hoog)begaafdheid. Horeweg schrijft terecht dat hoewel (hoog)begaafdheid geen stoornis is, dit wel soms kan leiden tot problemen. In dit hoofdstuk beschrijft Horeweg de kenmerken van (hoog)begaafdheid en die mythes die er rondom (hoog)begaafdheid bestaan. Hij beschrijft hoe (hoog)begaafde kinderen omgaan met hun (hoog)begaafdheid en hoe leerkrachten dat soms doen.
Daarna beschrijft hij de problemen die hoogbegaafde kinderen kunnen ondervinden op school. Er wordt besproken waarom er een verhoogde kans bestaat dat deze kinderen buiten de groep vallen. Verder beschrijft hij waarom er soms verwarring bestaat tussen ADHD, ASS en ODD. Tot slot lees je wat je als leerkracht kunt doen om problemen te voorkomen en hoe je kunt zorgen voor een fijne en leerzame schooltijd.
De theorie wordt afgewisseld met praktische voorbeelden en tips. Dit draagt bij aan het verbeteren van je waarneming. Aanrader!
Handboek SiDi PO – méér dan signaleren
Jullie kennen vast al het online Sidi PO programma voor het signaleren van kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong en hoogbegaafdheid.
Goed nieuws: Jan Kuipers heeft nu in samenwerking met Uitgeverij Eduforce een handboek uitgegeven dat bedoeld is als extra steuntje in de rug bij het gebruik van het online programma. In dit boek bespreekt Jan Kuipers alle stappen die je online tegenkomt. Jan maakt onderscheid tussen de leerbehoeften en de onderwijsbehoeften.
Het boek is overzichtelijk, de theorie wordt ondersteund door gevalsbeschrijvingen en bovendien staat het boordevol tips voor materiaal dat je kunt inzetten.
Dus als jij je talentvolle leerling komend schooljaar een passend onderwijsaanbod wilt bieden, dan is dit handboek zeker een aanrader.
Mis jij nog een boek dat jij zeker het vermelden waard vindt, laat het dan weten in de reacties
Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer
Welke boekentip heb jij die je collega’s absoluut moeten lezen.
