Gedrag is communicatie. Maar in de praktijk zie ik vaak dat er NIET gezocht wordt naar de reden achter gedrag. We zetten meestal interventies in op het gedrag. We leggen het vergrootglas op het kind en vergeten daarbij in de spiegel te kijken.
Hoogbegaafde en hoogsensitieve kinderen pikken veelal de emoties op uit de omgeving. Soms lijkt het net alsof ze dwars door iemand heen kunnen kijken. Jouw angst, twijfel, onrust of chaos zie je dan terug in het tegendraadse gedrag van je kind. Dat zijn precies de momenten waarop jouw aanpak op het gedrag van het kind niet gaat werken. Tel daarom eerst even tot 10 te tellen en vraag je het volgende af: wie is hier nou vervelend en dwars: mijn kind of…ik?
Afgelopen herfstvakantie werd ik me ook weer erg van bewust van mijn eigen gedrag. Niet door een kind maar door een hond. Want ja, laten we wel zijn: honden zijn in bepaalde opzichten net kinderen. We hadden namelijk de hond van onze dochter en schoonzoon op bezoek, Pleun de Beagle! Jullie konden al kennis met haar maken in mijn vorige blog. Deze inmiddels tweejarige ‘puber’ is een mix van ondeugd, schattigheid, gevoeligheid, nieuwsgierigheid en af en toe een flinke dosis eigenwijsheid. Ik zeg vaak gekscherend: ze lijkt wel hoogbegaafd!
We vonden het best spannend hoe het een week lang zou gaan. We hadden haar al eerder een dagje opgevangen, maar een hele week?!.. Die ervaring hadden we nog niet. Hoe zou ze omgaan met het gemis van haar baasjes?
Nou, al onze zorgen waren voor niets, want het ging geweldig! We hebben zo veel van haar geleerd.
Neem nou die keer dat het schema even niet lekker liep. De tijdsdruk zorgde ervoor dat ze onze haast voelde en daar reageerde ze op met tegendraads gedrag. Een perfecte reminder voor mij om mijn eigen rust te vinden.
En als ze een uitdaging nodig had, wist ze dat op een hilarische manier te laten zien door mijn pantoffel te stelen en me met een uitdagende blik te aan te kijken van ‘zie je me wel?’ Achter haar aanrennen had geen zin, maar een halfuurtje spelen met haar eigen speeltjes zorgde voor de perfecte balans.
Wanneer ze moe was, werd ze extra alert en prikkelbaar, blaffend om de kleinste dingen. Dan was er maar één oplossing: een dutje in de bench!
De eerste nacht was ze een beetje onrustig, wat ons ook wat nerveus maakte. Ze probeerde onze aandacht te trekken met een schattig piepje. We hebben het genegeerd, en uiteindelijk gaf ze zich over. De rest van de week sliep ze als een roos en moesten we haar ‘s ochtends zelfs wakker maken.
Een Beagle heeft een heel sterk reukvermogen. In een park wordt het een hele klus om haar rustig te houden tijdens het wandelen. Het is duidelijk dat een park vol zit met geurprikkels. Ze is dan soms impulsief en dan sleurt ze je zo mee! Gelukkig waren we voorbereid en hielden we de lijn wat korter.
En wat gebeurt er als je met een hongerige hond gaat wandelen? Dan wordt ze onrustig en dwars! Dus, tip: niet doorzetten als ze honger heeft, maar snel naar huis en die maag vullen!
Wat heeft mijn ervaring nu met jou en je kind te maken?
Als jouw kind dwars en onrustig is, vraag je dan het volgende af:
- Welke behoefte zit er achter dit gedrag: verlangt het kind naar uitdaging, heeft het trek, ben ik te druk, onder- of overschat ik het kind of wil het kind gezien worden?
- Bied ik voldoende rust en structuur?
- Is het tijd om naar bed te gaan of om iets kalms te doen, zoals tekenen, kleien of voorlezen?
- Ben ik wel duidelijk genoeg in mijn verwachtingen?
- Of zit ik er juist teveel bovenop waardoor het kind niet zichzelf kan zijn?
- Wil ik mijn kind teveel vermaken terwijl het graag de dingen doet op zijn manier?
- Voelt mijn kind wel een duidelijke grens of voelt het het mijn twijfel?
Of je nu ouder of leerkracht bent, verandering begint bij een passende omgeving en dus bij jou. Wees ten eerste lief voor jezelf. Zorg dat je voldoende rust krijgt. Kijk goed naar de behoeftes van het kind, stem hier op af en zorg voor een goede samenwerking. Luister naar het kind, laat het waar mogelijk meedenken maar stel van tijd tot tijd ook een liefdevolle grens.
