“Hé, let eens op. Je luistert niet!,” roept de wiskundedocent geïrriteerd. “Ik luister echt wel hoor,” zegt Vincent verbaasd. ‘Nog brutaal ook? Je zit de hele tijd te spelen met die paperclip.” “Nou die paperclip die helpt me juist om me beter te concentreren,” zegt Vincent beslist.
Een betere concentratie door een paperclip? Vincent heeft gelijk. Je bent verbaasd? Toch werkt het echt om zoiets simpels als een paperclip, een tangle of iets dergelijks in je handen te hebben als je met aandacht moet luisteren.
wiebelen en friemelen
Ik observeer regelmatig op scholen. En op het moment dat de leerkracht iets uitlegt of een verhaal vertelt zie ik altijd een paar kinderen wiebelen, met iets frunniken, bijten op de mouw van de trui of ja, zelfs de trui aan en uitdoen. Dit vaak tot grote ergernis van de leerkracht. Die op zijn of haar beurt het kind verzoekt te stoppen ‘met die onzin.’ En dit is nou net wat je NIET moet doen en ik zal je vertellen, waarom:
Multitasken
Het kan heel nuttig zijn om tijdens het luisteren iets simpels te doen als het spelen met een paperclip of het maken van kleine tekeningetjes (d00dles). Uit onderzoek van een Engelse universiteit is gebleken dat je hiermee de concentratie met 29% verhoogt (Bron: Tighelaar, M. (2019) Focus AAN/UIT). Deze vorm van multitasken kan dus erg goed zijn voor je focus en concentratie. Zolang het maar een activiteit is die niet veel aandacht vraagt.
Beter bij de les
Dus het friemelen met een paperclip, doodlen, kauwen activeert en zorgt ervoor dat je leerling beter bij de les is. De kunst is dat jij niet afgeleid wordt door je friemelende leerling. Ik kan me heel goed voorstellen dat een kind dat continu ‘verstoppertje’ speelt in zijn trui geen passende activiteit is. Daarom is het goed om samen met je leerling te zoeken naar iets wat bij jullie beiden past. Belangrijk is wel dat je van tijd tot tijd het voorwerp inwisselt voor iets anders.
Activerende voorwerpen
Ik noemde zojuist al de paperclip maar ondertussen zijn er heel wat voorwerpen op de markt gebracht waarmee je het brein kunt activeren.
1. Tangels Toys
Gekoppelde, beweegbare stukjes van verschillende materialen. Ze zijn verkrijgbaar in diverse kleuren en uitvoeringen (Latex vrij). Ze zijn oneindig leuk.
2. Fidget cube
Dit speeltje heeft zes zijden, waarvan elke zijde voorzien is van een leuke functie. Zo kun je schakelen, glijden, klikken, draaien en rollen. Nadeel is dat het wel wat geluid veroorzaakt.
3. Kauwsieraden
Kauwt je kind regelmatig op z’n kraag of mouw? Dat is niet fijn. Maar het kauwen heeft ook een stressverlagende werking en verhoogt de concentratie. Om aan deze behoefte tegemoet te komen zijn er kauwsieraden in diverse uitvoeringen op de markt gebracht.
4. Magneetballetjes
Deze zijn erg favoriet in mijn praktijk. Deze balletjes zitten verpakt in een metalen doosje en zijn elk 5mm groot. Elk balletje heeft een noord en zuidpool waardoor ze aan elkaar blijven plakken en je je kunstwerk kunt maken. Let op: ze kunnen gevaarlijk zijn voor kleine kinderen (in de mond, neus stoppen).
Er zijn diverse bedrijven die deze balletjes online verkopen. Als je googled op ‘magneetballetjes’ kun je zelf even kijken welke aanbieder je aanspreekt.
De balletjes maken wel een tikkend geluid. Dit kan storend zijn als het muisstil moet zijn in de klas. Je zou op de tafel een siliconen matje kunnen leggen om hiermee in ieder geval het getik op tafel te voorkomen.