“Tjonge wat lijkt dit kind op mij!! Het lijkt wel of ik de hele tijd in de spiegel kijk,” zegt Marja, de moeder van Iris. We kunnen er gelukkig samen om lachen als ik zeg: “Ja joh, naast een appelboom liggen geen peren.”
Zo moeder zo dochter
Marja en dochter Iris zijn allebei vrolijke, energieke, slimme, verbaal sterke types. Het liefst zouden ze de hele dag bewegen Ze zoeken allebei graag de gezelligheid en de drukte op. Aan de andere kant zijn ze allebei ook erg gevoelig en zit hun gevoelsemmertje zo vol. Als het emmertje bij dochter Iris vol zit kan ze de situatie niet meer overzien en raakt ze geïrriteerd. Ze laat dan in alle toonaarden horen dat ze het moeilijk heeft. In het verleden leidde dit tot conflicten tussen moeder en dochter. Marja raakte geïrriteerd door haar dochter en voor ze het wisten stonden ze als twee kemphanen tegenover elkaar.
Moeder in balans en kind in balans
“Ik heb zoveel geleerd van dit begeleidingsproces. Hoe lastig ook: ik moet eerst mezelf kalmeren voordat ik Iris kan helpen.” Ik heb geleerd over mezelf en over haar en wat maakt dat wij botsen. Ik begrijp mezelf en haar nu veel beter. Het feit dat ik haar gevoel nu veel beter kan verwoorden en erkennen doet echt wonderen. We zorgen nu voor meer structuur en voorspelbaarheid. Dit doet mij ook goed: ik merk dat ik er zelf ook een aardiger mens van geworden ben,”zegt Marja glunderend.
Iris heeft geluk met een moeder die in de confronterende spiegel wilde kijken en constructief omging met mijn feedback. Maar stel, je kind en de leerkracht lijken erg op elkaar en zitten bij elkaar in de irritatiezone. Wat doe je dan? Lees hier het verhaal van Lotte en meester Bram.
Uit de praktijk: Lotte en meester Bram
Lotte (7) is een gevoelig en hoogbegaafd meisje. Groep 1 was voor Lotte een zware hindernis maar gelukkig zagen ze op school al snel dat dit gevoelige en slimme meisje een andere leerbehoefte had dan een gemiddeld kind. Na de aanpassingen en een goede begeleiding van haar leerkrachten, ontwikkelde Lotte zich als een trein. Nu zit ze in groep vier bij Meester Bram en gaat het helaas niet meer goed.
Een gedreven maar prikkelgevoelige leerkracht
Meester Bram is een heel gedreven leerkracht. Hij biedt de kinderen veel structuur door duidelijke regels. Veel kinderen gedijen fantastisch bij meester Bram. Bram ziet en hoort alles. Dat is een geweldig talent maar nu hij Lotte in de klas heeft zien we dat dit zijn valkuil kan zijn.
Een doorn in het oog
Lotte is net als de dochter van Marja, erg energiek en beweeglijk. Als ze hard moet nadenken dan zie je als het ware alles aan haar bewegen. Ze staat op van haar stoel en gaat vervolgens met de billen op de benen zitten. Een doorn in het oog voor meester Bram. Voordat de kinderen aan de slag gaan roept hij steevast: “billen op de stoel, rug recht, benen vooruit, voeten op de grond.” Veel kinderen volgen dit braaf op en gaan rustig aan de slag. Lotte doet dit ook maar als ze in haar taak verzonken is, dan laat ze deze aansturing volledig los en is ze weer zichzelf.
Een moeilijke leerling of een leerling die het moeilijk heeft?
Bram herinnert Lotte twee keer aan de afspraak. Als Lotte daarna opkijkt van haar taak, het gummetje van de grond pakt dat gevallen is en even met haar buurvrouw praat en vervolgens ook nog om hulp roept, dan is bij Bram de maat vol. Geïrriteerd pakt hij het boek onder de neus vandaan en zegt:”als je je zo gedraagt, ben je geen pluskind meer…”
En daarmee is de toon gezet. Lotte vervalt van het ene in het andere conflict met meester Bram. Bram voelt zich onmachtig en baalt dat Lotte in zijn optiek zo moeilijk doet.
Allebei snel in het ‘rood.’
Dit ‘pluskind’, zoals Bram haar noemt, is naast dat ze een hoge staat van energie heeft en prikkels zoekt om alert te blijven, inderdaad slim maar erg onzeker. Ze zoekt continu steun en bevestiging. Bij een complexe taak vindt ze het lastig om deze planmatig aan te pakken waardoor ze het overzicht mist. Ze is perfectionistisch en bang om te falen. Lotte klaagt dan steevast dat haar hoofd zo vol zit; ze is letterlijk de weg kwijt en dan neemt haar lijfelijke onrust toe. En als ze in het rood zit, kan ze haar impulsen niet meer onderdrukken.
Bram, de meester die alles ziet en hoort, is misschien wel niet voor niets zo van de structuur en de controle. Hij raakt overprikkeld door dit onrustige meisje dat vanuit zijn perspectief niet luistert. Daardoor stijgt bij hem de spanning en vanuit ‘het rood‘ reageert hij impulsief op Lotte. Lotte is een meisje met een zeer hoog rechtvaardigheidsgevoel en de opmerking: ‘dan ben je geen pluskind meer,’ raakt haar als een speer in het hart. Ze voelt zich niet begrepen en wordt daardoor nog meer onzeker.
Wat hebben Bram en Lotte nodig?
De relatie tussen meester Bram en Lotte is flink verstoord. Er is dus werk aan de winkel om er eerst voor te zorgen dat Bram en Lotte zich weer kunnen verbinden. Zonder relatie geen prestatie.
Dus eerst de verbinding dan de oplossing. Wat hebben Bram en Lotte o.a. nodig?:
- Van onbewust naar bewust: Bram heeft inzicht nodig in de sensorische informatieve verwerking met als gevolg dat hij zichzelf gaat begrijpen en ook Lotte.
- Bram moet leren om zichzelf eerst te kalmeren zodat hij vanuit rust beter kan nadenken over wat Lotte nodig heeft.
- Lotte moet leren om de prikkels beter te filteren en ze moet leren wat ze kan doen als ze beweging nodig heeft.
- Een goede plek in de klas zal Lotte helpen om rustig te werken en overzicht te houden.
- Ze heeft hulp en uitleg nodig van Bram bij de aanpak van een complexe taak: een stappenplan met een visueel ankerpunt. ( Ik ken veel leerkrachten die veel succes ervaren bij het feit dat ze een kind als Lotte aan het begin van de ochtend, als de rest van de klas een kwartier aan het lezen is, even in alle rust (prikkelarm) doorneemt wat er van het kind verwacht wordt.)
- Lotte moet leren hoe ze op tijd hulp kan vragen.
Een prachtige uitdaging?
Bram is een zeer talentvolle leerkracht. Zijn gevoeligheid is zijn kracht maar ook zijn valkuil. Ik hoop dat Bram net als de moeder van Iris, de kans pakt om in de spiegel te kijken. Een leerling als Lotte kan immers een prachtige uitdaging zijn voor zijn ontwikkeling.
Herken je je kind in Lotte of herken jij jezelf als leerkracht in Bram en heb je hulp nodig? Neem dan contact op.
Maak nu een afspraakLeestips:
- Wiebelen en friemelen in de klas van Monique Thoonsen en Carmen Lamp
- Hulpkaarten Wiebelen en friemelen
- Wiebelen en friemelen thuis
- Leven met sensaties van Winnie Dunn
- Vertrouwen in je klas van Theo van der Heijden
- Zo kun je mij bereiken van Patricia Antersijn
- Slim maar...(ontwikkelen van executieve functies) van Peg Dawson
- Wat echt werkt van David Mitchel
Uit het oogpunt van privacy zijn de namen in dit blog gefingeerd.
