Hoogbegaafd en leren memoriseren met Flashcards

Hoe werken flashcards en wanneer zijn ze nuttig? De veertienjarige hoogbegaafde Luuk vertelt dat alle vakken goed gaan, behalve aardrijkskunde, geschiedenis en biologie. “Ik heb moeite met het onder woorden brengen van mijn gedachten,” is zijn verklaring. Gezien het feit dat hij de volgende dag een toets heeft van biologie besluit ik de proef op de som te nemen: ik stel voor om hem een paar vragen te stellen met betrekking tot de toets.

Wanneer zijn flashcards nuttig?

Ik merk dat Luuk de stof bestudeerd heeft maar net niet goed genoeg. Op het moment dat hij het antwoord geeft eindigt hij telkens met: “Ja, dit is het niet helemaal maar je snapt wel wat ik bedoel, hè? Ik vind het een beetje lastig uit te leggen..”

Ik schuif het boek weer terug naar Luuk en vraag hem hoeveel tijd hij geïnvesteerd heeft in de voorbereiding en hoe hij het vond gaan. Hij vertelt dat hij het al met al één keer heeft doorgelezen. “Dan weet ik wel zo ongeveer waar het over gaat. Maar ja, ‘zo ongeveer’ is dus eigenlijk niet goed genoeg, merk ik nu.”

Begrip versus geheugen

Luuk loopt net als de meeste hoogbegaafde kinderen aan tegen het feit dat hij nog niet echt gewend is om te leren op geheugen waar dat nodig is.

De meeste kinderen moeten zich op de basisschool al behoorlijk inspannen om tot een goed resultaat te komen. Zo wennen ze van jongs af aan geleidelijk aan de inspanning van het leren en ontwikkelen ze leerstrategieën. Ze zijn dus al jong gewend aan leren op basis van hun geheugen.
Hoogbegaafde kinderen leren meestal op basis van begrip. Daarvoor hoeven ze zich nauwelijks in te spannen. Één keer doornemen kan al genoeg zijn om te begrijpen wat de essentie is. Vaak bereiken ze pas op het voortgezet onderwijs het punt dat deze weg van de minste weerstand niet meer werkt. Zij hebben nauwelijks een beroep hoeven doen op hun geheugen. Ze hebben daardoor nooit leren leren en hebben geen idee hoe dat moet. (Bron: De 7 uitdagingen, Koenderink)

Effectiever leren met flashcards

Nadat we samen de toets hebben doorgenomen is Luuk zich bewust geworden dat hij de stof onvoldoende beheerst. Ik wil Luuk ervan overtuigen dat als hij effectiever leert, het verwoorden veel beter zal gaan.
Ik stel voor om bij het leren van belangrijke begrippen gebruik te maken van flashcards. Hoe gaan we te werk:

  • op de voorkant van het kaartje schrijven we het begrip,
  • op de achterkant schrijven we puntsgewijs de uitleg.

Ik geef Luuk een aantal kaartjes en hij gaat met de eerste drie paragrafen aan de slag. Na een half uurtje meldt hij dat hij klaar is voor een overhoring.  Het resultaat mag er zijn: hij kan de vragen zonder aarzeling to the point beantwoorden.

Wie schrijft die blijft

Luuk:”Ik merkte al toen ik de begrippen moest opschrijven, ik de kennis al tot me nam. De kaartjes met begrippen die ik nog niet helemaal goed kende heb ik een aantal keren herhaald. Ik ga er vanmiddag verder mee aan de slag. Ik heb er nu echt wel vertrouwen in dat ik een goed cijfer kan halen.”

Salamitechniek

Waarschijnlijk moet je voor een toets bij veel vakken meerdere hoofdstukken kennen. Dan is het belangrijk dat  je je op tijd voorbereidt en niet 1 dag van tevoren begint. Je hebt misschien al wel eens van de salamitechniek gehoord? Een salami (worst) eet je niet in één keer op maar verdeel je in plakken. Zo ga je ook om met je leerwerk: verdeel de leerstof over meerdere dagen. Zorg er eerst voor dat je de leerstof goed begrijpt.
Maak vervolgens drie kaartenbakjes:

  • Kaartenbak 1: je begint met het leren van alle begrippen, woorden of andere zaken die je op de flashcard geschreven hebt, vanuit kaartenbak 1. Deze leer je elke dag.
  • Kaartenbak 2: Ken je een flashcard uit bak 1? Dan gaat deze kaart naar kaartenbak 2. Deze leer je om de twee dagen.
  • Kaartenbak 3: Ken je een flashcard uit bak 2? Dan gaat deze naar bak 3. Deze leer je om de vijf dagen.

Op deze manier zorg je ervoor dat je de begrippen/woordjes/kennis beter automatiseert.

Meer tips voor het gebruik van Flashcards

Flashcards kun je niet alleen inzetten voor de zaakvakken maar je kunt ze ook heel erg goed gebruiken voor het leren van talen. Door gebruik te maken van kleurtjes is het extra behulpzaam als je dyslexie hebt.  Je zet namelijk meer zintuigen in bij het leren. Op Wikihow lees je precies hoe je dat moet doen.

Geen zin of tijd om de kaartjes zelf te knippen? Geen probleem, je kunt ze ook kant en klaar kopen. Voordeel is dat deze kaartjes gemaakt zijn van stevig karton en dat ze allemaal dezelfde afmeting hebben. Bovendien zijn er ook handige hulpmiddelen bij verkrijgbaar. Ik zet het even voor je op een rij:

Veel succes.

Uit het oogpunt van privacy is de naam in dit blog gefingeerd

Heb jij tips om weetjes, feiten andere zaken goed te onthouden, laat het ons weten.

Vond je dit nuttig? Dan kun je het delen!
Geplaatst in Blog, Executieve functies, Gedrag en opvoeding, Leren leren, Uit de praktijk.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *