“Het zelfvertrouwen van Jade is gedaald tot onder 0!! Hoe moet dit nou verder? Ze zal toch moeten laten zien wat ze kan!” Elise, de moeder van Jade, keek me wanhopig aan. Ik begreep haar zorgen. Jade was het afgelopen jaar een hele tijd niet naar school geweest omdat het gewoonweg niet meer ging. Ze had veel energie verloren aan de nare sfeer in de klas en de telkens wisselende leerkrachten. Gevoelig als Jade is, trok ze het niet meer.
Nu leek Jade na de nodige ondersteuning bijna weer de oude. Dankzij een fijne leerkracht die weer rust in de klas had gebracht, lukte het om een aantal dagen naar school te gaan. Alleen was het (schoolse) leren tot stilstand gekomen. Jade had veel angst opgebouwd om met de taken aan de slag te gaan. Ervaring leert dat het soms enorme zoektocht kan zijn om het vertrouwen en het leerplezier weer terug te krijgen. Creativiteit en geduld is dan een schone zaak.
Hoe het zelfvertrouwen van Jade weer groeide, lees je hier.
Uit de praktijk: Jade
Als Jade (10) in balans is, is het een grappig, spontaan, ondernemend meisje. Zowel thuis als op school heeft ze enorm veel behoefte aan autonomie. Net als Olivier in mijn vorige blog, houdt ze graag de regie. In Twente zouden we zeggen: ‘Er zit een kop op’.
Als het aan haar lag was ze de hele dag te vinden tussen de paarden en zou ze daarnaast graag een eigen winkeltje runnen. Jade is geen prater maar een echte doener. Voor mij best een uitdaging om te onderzoeken wat Jade nodig heeft.
Als een vis in het water
Aangezien Jade zich als een vis in het water voelt tussen de paarden, besloot ik samen met haar de manege te bezoeken waar ze zich wekelijks bevindt. Op de manege zag ik een totaal ander kind: waar Jade op school wat somber, knorrig en weinig spraakzaam is, vertelde ze hier honderduit. Ze straalde als ze mij haar paard liet zien.
Een echte aanpakker met kennis van zaken
In de stal zag ik hoe ze vol zelfvertrouwen omging met de paarden. Hier was ze duidelijk in haar element. Ze wist precies wat ze moest doen. En dat zag je terug aan het gedrag van de paarden. Jade leek wel een magneet. De paarden benaderden haar met rust.
Jade kende de karakters van de paarden goed en wist precies welk paard ze moet begrenzen. Jade is een echte aanpakker, met kennis van zaken. Terwijl ze lekker bezig was , sprak ik de paardencoach. Zij sprak haar vertrouwen uit in Jade en gaf aan dat ze blij was dat Jade zo mooi zelfstandig de taken uitvoerde.
Wat zou ik het Jade gunnen dat ze dit vertrouwen ook voelde op school.
Een vaststaande overtuiging
Terwijl Jade vakkundig in de weer is met de paarden, besloot ik toch even met haar in gesprek te gaan over school. Jade vertelde dat school niet fijn voelt. Het liefst zou ze wensen dat school niet bestond. Als het aan haar lag zou ze dan de hele dag op de manege zijn.
Het werd al snel duidelijk dat dat nare gevoel ervoor zorgde dat ze een soort blokkade in haar hoofd kreeg. Ze had een vaststaande overtuiging ontwikkeld dat ze het leren verleerd was.
Leren op een fijne plek
Een fijne plek om te leren maakte voor Jade het verschil. Voor mij de aanleiding om haar het volgende te vragen: “Wat nou als je het schoolwerk bij je paard zou mogen maken?!” Jade keek me aan en begon te lachen: “Jaaaa, dan weet ik zeker dat het gaat lukken. Maar kan dat wel?” Ik stelde voor dat we die uitdaging zouden aangaan.
De interne criticus wordt wakker
De eerstvolgende keer dat we elkaar weer zagen, besloten we te beginnen met hele kleine stapjes: Jade koos er zelf voor om te beginnen met 10 sommetjes. We spraken samen af wat ze die ochtend ging doen en wanneer ze aan de slag zou gaan met de sommen.
Zo gezegd zo gedaan. ‘De breinmotor’ van Jade komt het beste op gang door eerst even een doetaak te doen. Als ze haar paard geborsteld heeft belooft ze aan de slag te gaan. Ik zag haar wat dralen en de tijd tikte door. Na het borstelen kwam Jade naar me toe en vertelde dat ze nu eerst even wat aan me wilde laten zien. Ik merkte dat ze het rekenen wilde uitstellen en sprak haar daarop aan. Uit het gesprek werd het duidelijk dat haar interne criticus wakker was geworden, met als gevolg dat ze de taak uitstelde.
Ik nam Jade mee naar haar paard en herinnerde haar aan onze afspraak. Ze probeerde nog even te onderhandelen maar toen ze merkte dat ik daar niet gevoelig voor was, greep ze het rekenwerk uit mijn handen en liep stampvoetend naar haar paard. Ze legde haar hoofd tegen de rug van haar paard en na enkele ogenblikken pakte ze haar rekenwerk. Ik liet haar bewust even alleen. Sneller dan verwacht, kwam ze terug met een stralende glimlach op haar gezicht en riep: “Gelukt……maar ik denk dat alles fout is…”
De eerste succeservaring in ‘the pocket’
Terwijl Jade wat klusjes deed, keek ik de sommetjes na.
Toen ze klaar was, kwam ze naar me toe en keek me vragend aan. “Wat denk je?” zeg ik. “Ja, ik zei het toch…alles is fout….” Ik kon mijn enthousiasme niet langer onderdrukken: “Bingo, alle 10 goed. Het eerste succes heb je in the pocket.” En hoewel Jade normaal gesproken niet zo gevoelig is voor complimentjes, zag ik dat ze een zucht van verlichting slaakte en met veel enthousiasme het resultaat aan de paardencoach liet zien. “Ik kan het toch nog,” zei ze stralend.
En terwijl we naar huis reden in de auto, was ze gemotiveerd om de tafels van 1 tot en met 10 hardop te zeggen.
Haar paard had haar een zetje gegeven. Dit smaakte naar meer.
Was er een zaadje geplant?
De eerste weken hebben we een vervolg gegeven aan de eerste stap. Zonder weerstand maakte Jade de ene na de andere rekentaak op de manege onder toezicht en het vertrouwen van de paardencoach. Toen het vertrouwen gegroeid was, hebben we onderzocht of Jade er al klaar voor was om op school taken te maken. In eerste instantie reageerde Jade boos op dit voorstel. Ze was vastbesloten om dit vooral niet te doen.
Bij haar ouders en leerkracht zonk de moed al in de schoenen. Ik besloot het over een andere boeg te gooien en het met Jade eens te hebben over haar toekomst en wat haar drijfveren zijn. Tijdens een wandeling vertelde ze me in geuren en kleuren dat ze een manege wilde beginnen of misschien wel dierenarts wilde worden. Toen ik haar vroeg hoe ze dit doel wilde bereiken, bleef het even stil. Geërgerd riep ze: “Ja pff, dan moet ik eerst weer naar die stomme school zeker. Nou ja…laat maar”.
Ik besloot even te zwijgen. Hopelijk was er een zaadje geplant.
De knop lijkt om
Er verstreken twee weken totdat ik een appje van de moeder van Jade kreeg: ‘of ik misschien meer rekenopgaven voor Jade had want Jade had besloten eieren voor haar geld te kiezen’.
Ik maakte een afspraak met de moeder van Jade. Bij binnenkomst duwt ze me een pakketje werkbladen in de hand. Terwijl ik met verbazing naar de bladen keek, zegt Elise: “Ja, de knop lijkt om. We weten niet wat ons overkomt. Ze komt in beweging. Op school heeft ze zelf gevraagd om taken. En zie hier het resultaat. Ondanks het feit dat ze vorig jaar nauwelijks naar school was geweest maakte ze maar heel weinig fouten. Na een korte uitleg snapte ze de taak. We zagen haar zelfvertrouwen groeien.”
Stilstaan bij dit succes
Jade voelt zich nu veel beter. Haar ouders en leerkracht zijn opgelucht.
Nu dan maar overgaan tot de orde van de dag?! De verleiding is groot maar het spreekwoordelijke ijs is nog dun. We vergeten zo snel dat het nog niet zo lang geleden is dat Jade er heel anders voorstond. Moeten we dan nu op eieren lopen? Nee, dat zeker niet. Dit is wel het moment om stil te staan bij het succes en dat even te vieren. We stappen wat mij betreft te gauw over successen heen. Neem ook even de tijd om van ‘het uitzicht’ te genieten.
‘Maar ze had toch zoveel gemist, moet ze dit dan niet inhalen?’, hoor ik je denken. Klopt, maar Jade is enorm snel van begrip en heeft weinig oefening nodig om de leerdoelen te halen. Voor Jade is het van belang dat we niet reageren vanuit angst maar vanuit vertrouwen. Dan gaat ze dit zelf ook doen. Jade heef nu haar ‘Oei, ik groei’-momentje bewust doorleefd en hier erg van geleerd. Hoe mooi is dat?
Wat hebben kinderen zoals Jade nodig?*
- Een veilige omgeving.
- Een omgeving die zich onderzoekend opstelt.
- een traumasensitieve benadering
- Een omgeving die flexibel is en durft aan te sluiten op wat voor het kind werkt. En dat betekent soms dat je buiten de gebaande paden moet durven te gaan.
- Vertrouwen en kalmte vanuit volwassenen.
*Elk kind is uniek. Het begeleiden van hoogbegaafde kinderen is maatwerk.
Uit het oogpunt van privacy zijn de namen in dit blog gefingeerd. Dit blog is geschreven met toestemming van ouders en kind.
Herken jij je kind in Jade en wil je graag weten wat ik voor je kan betekenen?