Voor veel kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong is groep 1 een deceptie: ze hadden gehoopt nu ‘echt’ iets te leren. Ik hoor ze dan zeggen: “Het enige wat ik doe is spelen, ik leer niks.” Iets leren wordt door hen in verband gebracht met leren lezen en rekenen. En als dat je verwachting is dan kan ik me de teleurstelling voorstellen.
Je herkent het vast wel en misschien vraag jij je ook wel af wat je kind nu werkelijk leert, wat het nut is van al die werkjes. En wellicht zie je dat je kind een enorme honger heeft naar alles wat te maken heeft met letters maar weet je niet wat je je kind dan moet aanbieden.
In dit blog leg ik je uit wat het nut is van hetgeen er wordt aangeboden in de kleutergroepen. Bovendien geef ik je een overzicht van boeken voor jonge kinderen die geïnteresseerd zijn in letters.
Ontwikkelingsmateriaal
De kasten in de kleutergroep staan meestal bol van het ontwikkelingsmateriaal. Maar vanuit de perceptie van een kleuter is dit speelgoed. En als je, pienter als je bent, die zogenaamde spelletjes na één keer spelen wel door hebt, dan is de lol er snel vanaf.
Eerst de hardware dan de software
In de kleutergroepen worden tal van vaardigheden ontwikkeld: de grove en de fijne motoriek, sociale- en emotionele vaardigheden, de taalontwikkeling, begrippen enz.
Prof.dr. Sieneke Goorhuis-Brouwer is orthopedagoog en spraaktaalpatholoog vergelijkt het kinderbrein met een computer: “Pas als het kind de hardware heeft opgebouwd – vroeger heette dat schoolrijpheid- kan aan de installatie van de softwarepakketten worden begonnen, zoals lezen, rekenen, aardrijkskunde, geschiedenis; kortom alle schoolvakken. Wanneer de software wordt geïnstalleerd voordat de hardware zich goed heeft kunnen vestigen, loopt de computer voortdurend vast”. (Bron: Wijzer over de basisschool)
Hardware in relatie tot een ontwikkelingsvoorsprong
Bij kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong is die ‘hardware’ al veel eerder klaar dan bij andere kinderen. Ze zijn vaak als peuter al geïnteresseerd in letters en cijfers, hebben al een bepaalde logica ontwikkeld in hun denken, en spelen vaak liever met oudere kinderen omdat ze meestal ook sociaal-emotioneel verder zijn in hun spel. Die voorsprong kan tijdelijk zijn maar het kan ook een indicatie zijn voor hoogbegaafdheid. Om onderpresteren te voorkomen is vroegtijdige signalering van groot belang. Trek daarom tijdig aan de bel bij de leerkracht, als je vermoedt dat je kind een ontwikkelingsvoorsprong heeft.
Ontdek de letters
Ik heb een aantal boeken voor jou en je kind op een rij gezet om samen op avontuur te gaan in letter’land’.
Alfabet
Alle letters van het alfabet en hun oneindige mogelijkheden vind je in dit prachtige boek vol verrassende vondsten. Iedere pagina is een weergaloos zoek- en ontdekfeest. Probeer in de tekeningen ook de letters zelf te vinden, voor de dief ermee vandoor gaat!
Het alfabet doe-boek
Geschreven door dezelfde auteur* als het vorige boek: ga met de apen op vakantie en verzamel alle spullen die je mee wilt nemen op het dak van de auto. Zoek verdwenen woorden. Bedenk een nieuwe letter en speel ‘alfabattle’ met je beste vriendje of vriendinnetje. Het alfabet-doeboek staat boordevol doolhoven, puzzels en zoek-de-verschillen, voor urenlang letterplezier!
De gele ballon
In De gele ballon toont Charlotte Dematons* zich niet alleen een meesteres in het scheppen van sfeer – zij heeft in dit boek ook talloze kleine grapjes verwerkt. En dat is juist wat hoogbegaafde kinderen zal motiveren. Niels Holgersson, de Baron von Münchhausen, Pippi Langkous, Toetanchamon, de kerstman, Repelsteeltje en vele andere bekende figuren uit de (kinder)literatuur wandelen vrolijk over de pagina’s en maken dit prentenboek een feest van herkenning.
Aap leest een letter
Dit is geen gewoon boek met het alfabet, dus zeg niet aa, bee, see, dee, ee tot zet. Doe s zoals een slang die sist en m zoals bij een taart die heel lekker is. Soms horen letters ook bij elkaar. Dan krijg je klanken als eu, oe, ui, ch en ng, echt waar. Lees in dit boek over elke letter een verhaal en ontdek zo alle letters en klanken van onze taal.
Kijk mijn letter
Al jarenlang ontdekken kinderen de wondere wereld van de letters in Kijk mijn letter van Annie Keuper-Makkink en Ingrid & Dieter Schubert. Voor het eerst verschijnt dit boek nu in Lemniscaat-uitgave voor beginnende lezers. Ontdek samen de relatie tussen letters en klanken met de rijmpjes en plaatjes in dit boek! Klank, ritme, rijm en herhaling: de ingrediënten die verhalen toegankelijk maken voor beginnende lezers. In Kijk mijn letter komen alle letters van het alfabet en nog eens veertien andere lettercombinaties aan bod. Bij elke letter hoort een rijmpje waarin de letter – of de klank – terugkomt. Zo leren kinderen niet alleen losse woorden, maar ook de context waarin ze gebruikt worden
Het kleuters samenleesboek
De titel zegt het al: een samenleesboek voor kleuters. De rechterpagina’s zijn woordpagina’s die de kleuter leest. De linkerpagina’s zijn voorleespagina’s voor de ervaren lezer. Ga er eens lekker voor zitten en lees gezellig samen in dit boek.
Het samenleesboek wordt uitgegeven in diverse onderwerpen. Hier vind je er een aantal:
