De Coronacrisis houdt de gemoederen flink bezig. Naast de zorg om de gezondheid krijgen ouders nu ongevraagd de rol van ‘leerkracht’/coach’. Ondertussen moet het huishouden ook nog gedaan worden en…oh ja, je hebt zelf ook nog een baan. Misschien heb je daarnaast ook de zorg om je ouders of een familielid die vanwege de lock-down vastzit in het buitenland. Kortom, in deze tijd schiet de stressthemometer makkelijk in het rood.
De ervaring van het thuisonderwijs zit nog vers in het geheugen. Graag wil ik in dit blog verslag doen van de eerste ervaringen van de vorige lockdown. Misschien herken je de situatie en heb je behoefte aan (h)erkenning en tips. Lees het hier.
Eigen tempo en snel klaar
Veel ouders en kinderen gaven aan erg blij te zijn dat ze lekker in hun eigen tempo aan de slag konden. Vooral het feit dat ze nu ‘verlost’ waren van de instructies, gaf hen veel rust. Gevolg was dat ze snel klaar waren en de resterende tijd konden invullen met zaken waar hun interesse lag. Ja, sommigen onder hen gaven aan dat dit dé manier is die bij hen past. Het enige wat ze misten van school was het gezellig samen zijn met hun klasgenootjes
Zelfsturend en autonoom
De ervaringen beschreven in de vorige alinea zijn vooral van kinderen die al een hele goede werkhouding hebben. Deze kinderen kunnen zichzelf al goed aansturen: ze beheersen het plannen en hebben al een strategie ontwikkeld om de taak tot een goed einde te brengen. Dit zijn de kinderen in de klas die enorm gefrustreerd raken van het feit dat ze moeten wachten op de rest. Ze beschikken nu over autonomie en dat geeft veel energie. De ouders zien nu een opgewekt kind in huis.
Haasjes over
Dan hebben we nog de ‘haasjes over’: de kinderen die altijd over de leerkuil hoppen en het liefst werk doen dat snel klaar is. Ze slaan zich in een kwartier door een taak om vervolgens onder te duiken in de Ipad. En nee, in uitdaging hebben we geen zin. Dat is saaaaaaaai.
Saai of moeilijk?
Van de ouders van deze haasjes over krijg ik verontrustende berichten: “mijn kind is zo klaar en wil daarna niets meer doen. Hoe kan dat? En hoe zorg ik dat ze met de uitdaging aan de slag gaan? Is het misschien toch te makkelijk allemaal?
De ouders hebben inmiddels ontdekt dat het uitdagende werk beslist niet te makkelijk is. Door te roepen dat het saai is, hoopte hun kroost onder de taak uit te komen. Het is een veelgehoorde mijdingsreactie.
Leren inspannen en ondersteuning in de aanpak
Deze kinderen zijn niet gewend aan inspanning en hebben koudwatervrees voor de taak die bij nader inzien best lastig blijkt te zijn. Ze missen veelal het geduld en daarnaast het overzicht en de strategie
Deze ouders gaf ik de volgende tips:
- Maak samen met je kind een planning,
- Onderzoek of de spullen die je nodig hebt voor het maken van de taak, klaar liggen.
- Zorg dat de eerste uitdagende taak nauw aansluit bij de interesse van je kind.
- Maak van tevoren een inschatting hoe lang je kind over de taak denkt te doen,
- Bekijk samen de eerste opdracht en laat je kind de vraag zelf lezen. Hiermee krijg je gelijk inzicht in hoeverre je kind de taak zorgvuldig leest.
- Laat je kind de belangrijkste woorden in de opgave onderstrepen.
- En laat je zoon of dochter in eigen woorden vertellen wat de bedoeling is van de taak.
- Stel vervolgens dusdanige vragen die je kind aanzetten tot het stap voor stap uitvoeren van de opdracht.
- Als de eerste opdracht voltooid is, kan je kind de volgende vraag via de zojuist aangeleerde stappen, zelf proberen. Blijf er nog wel even bij zitten.
- Stel een vraag die je kind aanzet tot het vinden van een oplossing.
- Sommige kinderen vinden het heel erg fijn om een visueel ankerpunt te hebben: schrijf de stappen uit zodat je kind deze in het begin kan gebruiken. Geleidelijk aan zal je kind routine opbouwen en zul je zien dat je zoon of dochter het alleen kan.
Geen ongevraagd advies
Tot slot kreeg ik bericht van een groepje ouders dat de eerste dagen getuige was van gezucht, gesputter en geklaag. Net zoals Joris. (naam gefingeerd). De ouders van Joris hadden erg hun best gedaan om samen met Joris een planning te maken. Ze gaven hem tips hoe hij het beste aan de slag kon. Maar Joris kwam maar niet in beweging. Het enige wat ze hoorden was: “Nee, nee, dat helpt toch niet!! Jullie snappen er niets van. Dit lukt noooooooit. Ik stop ermee.”
De ouders werden doodmoe van het koppige gedrag van Joris.
Hoe kwam Joris toch weer in beweging?
Ten einde raad zochten de ouders contact met me.
Mijn advies was heel kort: Even meegaan in de emotiekuil, daarna Je behoefte kenbaar maken en vervolgens loslaten. Dus bijvoorbeeld als volgt: “Joris, ik snap dat je je draai moet vinden. Wij gaan nu aan de slag met ons eigen plan. De pauzes staan aangegeven op het planbord. Heb je hulp nodig dan kun je hulp vragen in de pauzes.” Kortom dit is mijn ‘uitspraak en daar moet je het mee doen.
Dit advies onderbouwde ik met het volgende voorbeeld: een tijd geleden had ik een meisje in de praktijk die de betrokkenheid van haar ouders (in haar ogen bemoeizucht) als volgt omschreef: “Tja, ik ben net een hond. Als je voortdurend aan mijn riem trekt, zet ik de hakken in het zand. Laat je de riem los, dan zul je zien dat ik in beweging kom. Maar dan wel op mijn manier.”
De ouders van Joris vonden het best spannend om hun zoon los te laten. Ze namen mijn advies ter harte en focusten zich op hun eigen zaken. Hierdoor nam de druk op de ketel af en kwam er weer rust.
Op vrijdag kwam er een positief bericht: Joris had zijn draai gevonden. Zijn ouders waren verrast dat hij uiteindelijk toch meer met de tips had gedaan dan verwacht. Hij had alleen wat tijd nodig om door de weerstand te gaan.
Zijn moeder liet me lachend weten dat ze haar zoon via Facetime zijn vriendje een peptalk gaf met dezelfde adviezen als die zij hem gegeven hadden. Zo overtuigend, alsof hij het zelf bedacht had.
Wat was jouw ervaring de afgelopen week? En waardoor werd het een succes? Laat het achter in de reacties.
