Bekijk hier de aan de praktijk gerelateerde blogs
Omgaan met onrecht: wil je gelijk of geluk?
Ik zeg het bijna dagelijks tegen kinderen in mijn praktijk: ”fouten maken mag. Je kunt er van leren. Wat kan er nou in het ergste geval gebeuren als je een fout maakt?” Nou heb ik deze week ervaren dat er aan het maken van een fout een hoog prijskaartje kan hangen. Daarbij werd ik ermee […]
Lees verder
Hoogbegaafd en onderpresteren: het vervolg van Tycho
Herinneren jullie je Tycho nog: een leuke, nieuwsgierige, pientere jongen die helaas al vroegtijdig vastliep in het onderwijs? Zijn moeder vertelt hoe het verder ging: Hoera, de testuitslag! Of toch te vroeg gejuicht? We zagen het dus inderdaad niet verkeerd. Hij had meer dan voldoende potentieel. Nu zou het allemaal goedkomen. Aan de hand van […]
Lees verder
Hoogsensitief kind met sterke wil: een uitdaging in de opvoeding
Dertig procent van de hoogsensitieve kinderen is niet alleen hoogsensitief maar heeft ook een hele ijzersterke eigen wil (J.van Olphen, 2016). Deze enthousiaste, leergierige kinderen zijn altijd op zoek naar avontuur en nieuwe belevenissen: ze zoeken de prikkels op maar tegelijkertijd raken ze snel overprikkeld. Niet zo’n beste combi dus. Deze lieve, enthousiaste kinderen kunnen […]
Lees verder
Hoogbegaafd in groep 8 maar nog niet toe aan het voortgezet onderwijs
“Hij is ongeconcentreerd, onhandig, slordig, impulsief en nee, hij zal het later echt niet makkelijk krijgen. U vindt dat hij slim is? Toch blijkt dat niet uit de citoresultaten. Vmbo-kader, misschien MAVO maar dan moet er wel heel wat gebeuren wil dat lukken…..” De ouders van Mees herhalen de woorden van Meneer Sjoerd, de leerkracht […]
Lees verder
Hoogbegaafdheid en misdiagnoses
Als hoogbegaafde kinderen geen passend leeraanbod en begeleiding krijgen dan kan dat zorgen voor frustraties. Het kind laat dan een reactie zien op stress: ofwel het wordt boos, verdrietig of het sluit zich helemaal af. Als de leerkracht alleen oordeelt op grond van wat hij of zij waarneemt, dan is de kans groot dat het […]
Lees verder
Cito-resultaten en schoolkeuze: waarom Nathan (11) de Cito haat
Op verzoek van de intern begeleider analyseer ik de toetsresultaten midden groep 8 van Nathan. De resultaten vielen namelijk erg tegen. Nathan (11 jaar) gaat komend schooljaar naar het voortgezet onderwijs. Hij heeft de basisschool altijd met groot gemak doorlopen. Hij heeft zelfs een klas overgeslagen. De resultaten van de Cito geven nu een heel […]
Lees verder
Cito-angst: een slechte raadgever
Hoe frustrerend is het als je veel meer kunt dan de Cito-uitslag doet vermoeden. In het ideale geval zou de leerkracht die de kwaliteiten van de leerling kent, dit relativeren. Maar in het geval van Madieke komt de uitslag hard aan. Ze is door de Cito-uitslagen zo onzeker geworden dat ook de resultaten van de […]
Lees verder
14 tips voor een succesvolle begeleiding van hoogbegaafde kinderen
Waarom is begeleiding zo belangrijk voor hoogbegaafde kinderen? Als je niet goed in je vel zit, veroorzaakt dat stress. Dat geldt voor ons allemaal. Maar hoe die stress zich uit, is bij iedereen anders. Bovendien: een kind dat maanden en soms zelfs jaren in een stressvolle situatie heeft moeten functioneren en zich niet begrepen voelde, […]
Lees verder
Eindelijk naar school: over hoogbegaafd en onderpresteren
Tycho en zijn ouders keken verwachtingsvol uit naar de eerste schooldag. Volgens Marjan, de moeder van Tycho, was hij er erg aan toe. Ze kon hem thuis nog maar moeilijk uitdagen. Zij en haar man hoopten natuurlijk van harte dat de schooltijd een succeservaring zou worden. Maar dit pakte toch wat anders uit. Marjan, de […]
Lees verder
Over de kerstgedachte, het kastje en de muur
Nog even en het is weer kerst. Als kind werd ik al gegrepen door het verhaal van Maria en Jozef, die in de koude decembernacht onder moeilijke omstandigheden op zoek waren naar een plek om te overnachten. Ik snapte maar niet dat een herbergier een hoogzwangere dame onderdak kon weigeren. Dat maakte me zo boos! […]
Lees verder
Hoogbegaafde kinderen en samenwerken
Hoogbegaafde kinderen, hun ouders en hun leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. In dit blog bespreek ik de uitdaging van het samenwerken. Samenwerken is niet alleen voor kinderen lastig. Ook veel volwassenen hebben er moeite mee. Maar hoogbegaafde kinderen zijn over het algemeen nog minder gemotiveerd om samen te […]
Lees verder
Hoogbegaafd en autonoom: vechten voor vrijheid en vertrouwen
Voor vertrouwen moet je moeite doen Terwijl ik het prachtig blog van leerkracht Hanneke Saaltink lees, denk ik aan een voorval met onze tweede zoon. Ik ben het met haar eens dat je voor vertrouwen soms veel moeite moet doen als ouders. Neem het voorbeeld van onze tweede zoon; toen net 18. Hij liet via […]
Lees verder
Gevoelig hoogbegaafd: het gevoelige kind als spiegel
Hoogbegaafde kinderen zijn over het algemeen erg gevoelig. Zo pikken veelal de emoties op uit hun omgeving. Soms lijkt het alsof ze dwars door iemand heen kunnen kijken. Jonge kinderen die nog geen woorden kunnen geven aan wat ze voelen, kunnen voor hun omgeving een ‘spiegel’ zijn. Je ziet in het gedrag van het kind […]
Lees verder
Smart-Ease in Enschede: hoe het begon
Vijf jaar was ie toen hij met wallen onder zijn ogen op de bank zat; klagend over buikpijn en hoofdpijn. Hij wilde niet meer naar school. Was dit het vrolijke, ondeugende, nieuwsgierige jongetje dat we een een jaar geleden naar school brachten? Hij had er zo naar uitgekeken Even riep het bij mij herinnering op […]
Lees verder
Hoogbegaafd en ongemotiveerd
“We hebben hier geen speciale programma’s. Ik kan Ruben niet helpen. Het lijkt me beter dat we uitkijken naar een andere school.” Deze woorden galmen nog steeds na in de oren van Marjan, de moeder van Ruben. Ze kijkt me wat vertwijfeld aan. Uit de praktijk: Ruben Ruben (15) zit in de derde van de […]
Lees verder
Tegeltjeswijsheden: het zweet op de juiste rug en wat je aandacht geeft, groeit
Als we het hebben over de uitdagingen die we met onze kinderen te gaan hebben, zegt een goede vriend van ons altijd: “Ja, aj knien’n hebt, hej köttels.” (voor de niet Tukkers onder ons: als je konijnen hebt, heb je keutels.) En zo is het. Kinderen vragen aandacht en soms extra ondersteuning en dat kost […]
Lees verder
Slim op vakantie met hoogbegaafde kinderen
Hoogbegaafd ben je niet alleen op school. Ook als je op vakantie gaat, blijven de leerhonger, de gevoeligheid en andere eigenschappen die deze kinderen kunnen hebben in alle hevigheid aanwezig. Als je allemaal een fijne vakantie wilt beleven, is het verstandig hier rekening mee te houden bij het maken van vakantieplannen. Natuurlijk zijn niet alle […]
Lees verder
Het beleid ten koste van het kind
‘Verdraaid onderwijs’ Systemen, regels, procedures: in veel organisaties lijken die geen middel maar het doel. Wouter Hart noemt ze, in zijn gelijknamige boek, ‘verdraaide organisaties.’ Volgens Hart knopen zij de wereld aan elkaar met systemen, beleid en monitoringsgegevens. “Ze gaan ervan uit dat deze ervoor zorgen dat mensen de goede dingen gaan doen. Er lekt veel energie en […]
Lees verder
Passend onderwijs voor hoogbegaafden
Aandacht maakt alles mooier Het is zaterdagavond. We hebben zojuist een bezoekje gebracht aan Ikea. De nieuwe kamer in Groningen van onze zoon is veel groter dan zijn vorige , dus moesten er een paar nieuwe spullen gekocht worden. Terwijl hij de winkelkar wegbrengt, kruip ik weer achter het stuur. Mijn aandacht gaat ondertussen naar […]
Lees verder
Voorlichtingsfilm over hoogbegaafdheid
Voorlichtingsfilm over hoogbegaafdheid Liske en Merel zijn de hoofdrolspelers in mijn filmpje over hoogbegaafdheid. Hun verhaal heeft veel reacties en emoties losgemaakt op social media. Daarom wil ik een vervolg maken. Want beelden zeggen meer dan 1000 woorden!
Lees verder
Hoogbegaafd en voor het eerst naar de brugklas
Nog even en de scholen beginnen weer. Als je hoogbegaafde kind na de vakantie naar de brugklas gaat, dan is dat niet alleen spannend voor het kind maar ook voor jullie als ouders. Leuk om dan toch even wat ervaringen te horen van kinderen die het afgelopen jaar voor het eerst deze stap maakten. Met […]
Lees verder
De NIO: De voor- en nadelen
Wat je moet weten voordat je de NIO-test af laat nemen Ik sta in een rij voor de kassa van een plaatselijke supermarkt als Ellis, de moeder van Marije, me aanklampt. “Ik heb een brief over de NIO ontvangen en ik twijfel erg of ik toestemming ga geven. Marije is altijd zo onzeker bij zulke […]
Lees verder
Opzien tegen school: als je hoogbegaafde kind moeite heeft met veranderingen
Vakantie voorbij en met tegenzin naar school Vakantie, heerlijk. Kon je dat gevoel van vrijheid maar vasthouden. Maar op zaterdagmiddag begint bij veel kinderen het besef dat ze maandag weer naar school moeten, al te knagen. Herken je dat, en was je kind de laatste dagen van de vakantie ook niet te genieten? Zette […]
Lees verder
Hoogbegaafd en schoolkeuze
Het gaat niet om de ‘tent’ maar om de docent Veel ouders vragen mij of ik een geschikte school weet voor hun hoogbegaafde kind. Een school met sensitieve leerkrachten en een passend onderwijsaanbod. Ik wou dat ik het wist! Want wat bij het ene kind prima werkt, hoeft niet per definitie de oplossing te zijn […]
Lees verder
Hoogbegaafd en moeite met begrijpend lezen?
(Hoog)begaafde kinderen, hun ouders en leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. Eén van deze uitdagingen is leren leren. Zoals ik in mijn vorige blog ‘Als leren frustrerend is’ al schreef, vallen onder leren leren een aantal deelvaardigheden. Zo is begrijpend lezen er daar één van. In dit blog vertel ik […]
Lees verder
Leren leren: organiseren
(Hoog)begaafde kinderen, hun ouders en leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. Deze kinderen hebben wel de aanleg om te leren maar hoe zorg je er nu voor dat dit talent leidt tot passende prestaties? In de vorige blogs werd al beschreven hoe belangrijk het is om secuur te werken […]
Lees verder
Hoogbegaafd en schooladvies: wat zegt de Cito bij onderpresteerders?
Citoscore en schoolsucces Deze week start de eindcito voor groep 8. Dit keer voor het eerst in april. De meeste kinderen hebben al een voorlopig schooladvies gehad. Een spannende tijd voor ouders en kinderen. Deze periode doet me altijd weer denken aan Maarten, een hoogbegaafde onderpresteerder. Uit de praltijk: Maarten Toen Maarten in groep 8 […]
Lees verder
Hoogbegaafd en leren plannen en uitvoeren
(Hoog)begaafde kinderen, hun ouders en leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. Eén van deze uitdagingen is leren leren. Leren leren een containerbegrip. Je moet een flink aantal vaardigheden ontwikkelen om ervoor te zorgen dat je met jouw talent passende resultaten kunt laten zien. Misschien ben je je er niet zo […]
Lees verder
Leren leren: het zweet op de juiste rug
Onze kinderen wonen inmiddels zelfstandig maar ik weet nog goed dat ik op een zondagochtend mijn jongste dochter hoorde roepen:”Mám, hoe snijd je eigenlijk een ananas?!” Uiteraard wilde ik behulpzaam zijn maar halverwege de trap bedacht ik me nog net op tijd wat verstandiger zou zijn: voordoen of haar zelf een oplossing laten bedenken?Uit liefde […]
Lees verder
Hoogbegaafd en secuur leren werken
(Hoog)begaafde kinderen, hun ouders en leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. Eén van deze uitdagingen is leren leren. Leren leren is een containerbegrip. In de praktijk hoor ik ouders en leerkrachten vaak zeggen: “ja, hij moet leren leren hè”? Maar wat moet het kind dan precies leren? Onder leren […]
Lees verder
Ruimte aan jouw talent: wat de cito niet laat zien
Het afgelopen jaar heb ik wederom veel gesprekken gevoerd met leerkrachten. Heerlijk om zoveel professionals tegen te komen die een ontwikkelingsgerichte houding hebben en samen met jou willen onderzoeken wat er nodig is om een kind in zijn kracht te zetten. Deze week liep het helaas even heel anders. Herken je dat dat je van […]
Lees verder
Hoogbegaafde meisjes
Hoogbegaafde meisjes gedragen zich anders dan hoogbegaafde jongens. Meisjes passen zich snel en vaak makkelijk aan (Silverman, 1993). Ze gedragen zich sociaal-wenselijk en proberen te voldoen aan de verwachtingen van anderen. Ze zijn in de klas lekker rustig en behulpzaam. Vaak hoor ik leerkrachten zeggen: “van haar kan ik er wel 100 in de klas […]
Lees verder
Het belang van loslaten: zo leert je kind wel zelf plannen en organiseren
Zit je net goed en wel op je werk, gaat je mobiel. Je kind heeft een werkstuk op de keukentafel laten liggen dat vandaag moet worden ingeleverd – of je dat in de koffiepauze even kunt brengen. Of je zit na een lange dag ploeteren net lekker op de bank met een kopje koffie en […]
Lees verder
Waarom hoogbegaafde kinderen soms geen hulp durven vragen
Veel hoogbegaafde kinderen, vooral meisjes, maken zich er ‘schuldig’ aan: geen hulp vragen als ze iets lastig vinden. Ze verspillen veel tijd, omdat ze koste wat kost zelf de oplossing willen vinden. Daarbij houden ze zich zo stil, dat ze bijna onzichtbaar zijn in de klas. Er zijn leerkrachten die er wel 30 van in […]
Lees verder
Executieve functies: van slim naar zelfstandig
Niets is zo frustrerend als te moeten toezien hoe je veelbelovende zoon of dochter worstelt met de gewone dagelijkse taken. Klasgenootjes doen trouw hun huiswerk, nemen de briefjes van school mee naar huis en oefenen topo en dictee voor het slapengaan.Hoe komt het dat jouw zoon, die allang kan lezen en een geweldige rekenaar is, […]
Lees verder
Hooggevoelig kind? Eerste hulp bij overprikkeling
Hoogbegaafde kinderen, hun ouders en hun leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. Eén van die uitdagingen is de hooggevoeligheid. Sensorische informatieverwerking Wat is Sensorische Informatieverwerking?Sensorisch betekent zintuiglijk. Onze zintuigen vangen informatie op van binnen en buiten ons lichaam. Die informatie hebben we nodig om te kunnen overleven en te kunnen […]
Lees verder
“Mijn hoogbegaafde leerling komt niet tot zelfstandig werken. Wat moet ik doen?”
Hoogbegaafde kinderen, hun ouders en hun leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. Zelfstandig kunnen werken is een ‘must’ voor een succesvolle schoolloopbaan en persoonlijke ontwikkeling. Als leerlingen moeite hebben met zelfstandig werken, is het de taak van de leerkracht om hen vaardigheden aan te leren waarmee het wel lukt. […]
Lees verderUitdaging 4 voor hoogbegaafde kinderen: frustratietolerantie
Frustratietolerantie Hoogbegaafde kinderen, hun ouders en hun leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. De komende maanden zal Smart-Ease steeds een van die uitdagingen beschrijven en op basis van praktijkvoorbeelden tips aandragen om met die uitdaging om te gaan. In dit vierde deel: de uitdaging van de frustratietolerantie.
Lees verder
Uitdaging 3 voor hoogbegaafde kinderen: motivatie
Hoogbegaafde kinderen, hun ouders en hun leerkrachten komen op het gebied van onderwijs een aantal flinke uitdagingen tegen. De komende maanden zal Smart-Ease steeds een van die uitdagingen beschrijven en op basis van praktijkvoorbeelden tips aandragen om met die uitdaging om te gaan. In dit derde deel: de uitdaging van de motivatie. Veel talentvolle leerlingen […]
Lees verder
Hoogbegaafdheid en leren leren: geheugen
Veel leerkrachten en ouders kennen het probleem: intelligente kinderen die, als ze iets uit hun hoofd moeten leren, opeens niet thuis geven. Lange tijd hebben ze weinig tot niets uit het hoofd hoeven leren. Een beetje oplettendheid of even doorlezen was genoeg om de stof te onthouden. Maar als de leerstof omvangrijker en complexer wordt, […]
Lees verder
Hoogbegaafheid en een vaststaande overtuiging
Hoogbegaafd zijn betekent niet automatisch dat op school alles op rolletjes loopt. Het lukt niet altijd om de talenten van kinderen op school tot bloei te laten komen. Sommige hoogbegaafde kinderen komen zelfs in een neerwaartse spiraal terecht en lopen vast. Hoe is dat te verklaren? En belangrijker nog – hoe is het te voorkomen? […]
Lees verderMateriaal alleen is niet de oplossing
In het Oosten van het land zijn de scholen nu drie weken geleden begonnen. Sinds twee weken staat de telefoon van Smart-Ease niet stil. Er is een duidelijke patroonherkenning in de zorgen waarmee ouders komen: de eerste week was het allemaal nieuw en liep het plezierig. Halverwege week twee begint de ellende weer: huilbuien, boosheid, […]
Lees verderCool blijven zonder te bevriezen – omgaan met perfectionisme en faalangst
Ondertussen ligt de zomervakantie al een aantal weken achter ons en raken we weer een beetje gewend aan het schoolse ritme. Ouders hopen dat hun kinderen een prettig schooljaar doorlopen zonder al teveel hobbels. Helaas ervaren sommige (hoog)begaafde kinderen het schoolwerk als flinke heuvels of soms zelfs als een berg die niet te beklimmen lijkt. […]
Lees verder
Help, mijn kind is onhandig!
Stel, je bent ouder van een talentvol kind. Maar tijdens de 10-minutengesprekken hoor je structureel hetzelfde: je kind verstoort de lessen vaak, heeft zijn werk niet op tijd af, werkt slordig en het handschrift is onleesbaar. Ook thuis wordt je geduld regelmatig op de proef gesteld: je kind is steeds de laatste die tijdens het […]
Lees verder
Denkspellen inzetten in de klas: van spel tot strategie
Veel hoogbegaafde kinderen houden ervan om hun hersenen lekker te laten kraken. Een leuke manier om dit te doen, is het spelen van spellen. Behalve de grote hoeveelheid overbekende spellen zoals memory en kwartet, bestaan er ook spellen die extra nadruk leggen op het gebruik van leervaardigheden en denkstrategieën. Deze spellen hebben de laatste jaren […]
Lees verderAls ik Minister van Onderwijs was…
Onlangs ontving ik een enthousiaste mail van Richelle de Deugd naar aanleiding van de video op mijn website: ‘Passend onderwijs volgens hoogbegaafde kinderen.’ Richelle is groepsleerkracht en hoogbegaafdenbegeleider (www.hobega.nl) in Limmen (Noord-Holland). Richelle is vaak in gesprek met haar leerlingen, maar dit filmpje zette haar toch ook aan het denken. Dit is wat Richelle schreef: […]
Lees verder
De onderwijsvisie van hoogbegaafde kinderen
In 2011 interviewde ik Jorn, Merel en Thijn, toen respectievelijk 10 en 9 jaar oud. Jorn, Merel en Thijn gingen destijds met veel weerstand naar school: ze voelden zich niet gezien, begrepen en kregen voor hun gevoel geen erkenning voor hun behoeftes. Ze waren enorm gedreven om mee te werken aan dit interview. Uit de […]
Lees verderBovenschoolse plusklas Reflexis
Reflexis heeft als innovatief schoolbestuur ook oog voor leerlingen die juist meer uitdaging nodig hebben. In de twee plusklassen van Reflexis komen kinderen van alle Reflexis-scholen samen om ook voor deze kinderen sociaal leren op gang te brengen. De eerste resultaten zijn buitengewoon positief! In deze film kunt u luisteren ook naar de meningen van […]
Lees verderLeerstrategie: mindmappen. Kijk hoe het werkt!
Mindmapping Mindmappen is een techniek om je hersens beter te gebruiken waardoor leren leuker en makkelijker wordt. Volgens deskundigen kun je met mindmappen meer informatie verwerken, complexe informatie structureren, een beter overzicht houden en sneller leren. Deze techniek is bijvoorbeeld geschikt om gedachten te ordenen, projecten, werkstukken en presentaties voor te bereiden en je creativiteit […]
Lees verderFilmpje over de plusklas van de Lorentzschool
Plusklas voor slimmeriken In het kader van WSNS is men op de Lorentzschool in Leiden een kangoeroeklas (plusklas) gestart. Deze video laat zien hoe men binnen een basisschool succesvol passend onderwijs kan bieden.
Lees verderHoogbegaafd en dyslectisch
Hoogbegaafdheid en dyslexie zijn twee diagnoses die elkaar maskeren. Het kan daardoor voor een leraar moeilijk worden om dyslexie bij een hoogbegaafd kind te herkennen. In deze video vertelt een hoogbegaafde leerling met dyslexie zijn verhaal. Dit wordt ondersteund door een remedial teacher en een psycholoog.
Lees verder